Mae Gaiman yn dref swynol yn Nhalaith Chubut, Patagonia, ac yn un o ganolfannau diwylliannol pwysicaf Y Wladfa, y gymuned Gymreig yn yr Ariannin. Wedi’i lleoli yn nyffryn isaf Afon Chubut—gelwir yn Dyffryn Camwy yn Gymraeg—saif tua 15 cilomedr i’r gorllewin o Drelew. Gyda phoblogaeth o 6,627 yn ôl cyfrifiad 2010, (mae hyn yn debygol i fod dros 10,000 erbyn hyn) mae Gaiman yn parhau i fod yn un o’r aneddiadau mwyaf Cymreig Y Wladfa, lle mae’r iaith a’r traddodiadau Cymreig yn dal yn fyw.


Sefydlwyd y dref yn 1874 gan David D. Roberts a derbyniodd statws bwrdeistrefol yn 1885. Cyrhaeddodd Rheilffordd Ganolog Chubut yn 1908, gan gysylltu Gaiman â Threlew a chryfhau ei rôl yn y rhanbarth. Adeiladwyd Twnnel Rheilffordd Gaiman yn 1914 wrth i’r rheilffordd ymestyn i Las Plumas (Dôl y Plu yn Gymraeg). Er gwaethaf dylanwadau modern, mae traddodiadau Cymreig wedi parhau i ffynnu, ac mae llawer o’r trigolion yn dal i siarad Cymraeg ochr yn ochr â Sbaeneg, gan gadw etifeddiaeth Y Wladfa yn fyw.


Mae Gaiman yn ganolfan i ddiwylliant Cymraeg yn Patagonia, gan gynnal yr Eisteddfod yr Ifanc bob mis Medi, gŵyl sy’n dathlu barddoniaeth, cerddoriaeth a llenyddiaeth Gymraeg. Mae’r Museo Histórico Regional, sydd wedi’i leoli yn yr hen orsaf drenau, yn cadw hanes cyfoethog y dref a threftadaeth y gwladfawyr Cymreig a sefydlodd Y Wladfa. Ceir nifer o gapeli Cymreig hanesyddol yn y dref, gan gynnwys Capel Bethel, sy’n dyst i’r traddodiadau crefyddol cryf a fu’n rhan annatod o fywyd y gymuned ers y cyfnod cynnar.


Un o atyniadau enwocaf Gaiman yw ei dai te Cymreig, lle gall ymwelwyr fwynhau traddodiad te Cymreig dilys gyda chacennau, bara a theisennau traddodiadol. Mae’r lleoliadau hyn yn dyst i ddylanwad parhaol diwylliant Cymreig yn y rhanbarth ac yn boblogaidd gyda thrigolion ac ymwelwyr fel ei gilydd. O fewn pellter byr, i’r de o’r dref, ceir Parc Paleontolegol Bryn Gwyn, sy’n cynnig golwg hynod ddiddorol ar orffennol cynhanesyddol Patagonia.


Er ei maint cymharol fach, mae Gaiman yn parhau i fod yn symbol cryf o hunaniaeth Gymreig-Archentaidd, ac yn un o gadarnleoedd olaf Y Wladfa, lle mae’r iaith, y traddodiadau a’r hanes yn dal i ffynnu yng nghalon Patagonia.